Wysokość czynszu i opłat za media to jeden z najważniejszych czynników, którym kierują się kupujący i wynajmujący mieszkania. Wszystko dlatego, że koszty związane z utrzymaniem nieruchomości są w Polsce – w stosunku do zarobków – jednymi z najwyższych w Unii Europejskiej.
Wg Eurostatu w 2013 roku statystyczny Polak wydawał na ten cel około 20 proc. swoich zarobków. Obecnie – za sprawą deflacji – koszty związane z mieszkaniem są nieco mniejsze, co nie znaczy, że niskie.
Mimo ogólnego spadku cen, opłaty za media okazują się odporne na deflację. Z danych GUS wynika, że w ciągu ostatnich dwóch lat rosły dwa razy szybciej niż inflacja. Od około roku mamy deflację, nie dotyczy ona jednak wydatków mieszkaniowych. Te co prawda nieco przyhamowały, ale dopiero w ostatnich miesiącach, co nie znaczy, że spadły w sposób odczuwalny dla przeciętnych odbiorców. Z raportu Amron Sarfin z II kw. 2015, wynika, że koszty utrzymania, jako składowa Indeksu Dostępności Mieszkaniowej, w stosunku do wcześniejszego kwartału się nie zmieniły. W I kw. 2015 natomiast nieznacznie się zmniejszyły – o pół proc.
Ile wydajemy na mieszkanie? Wg GUS koszt utrzymania mieszkania dla czteroosobowej rodziny wynosi przeciętnie około 880 zł miesięcznie. Około 25 proc. z tego pochłania fundusz remontowy w czynszu, a ten w miastach takich jak Kraków, Wrocław, Warszawa mieści się w przedziale 350 – 550 zł. Do tego dochodzi gaz, energia elektryczna, podatek od nieruchomości, opłata za śmieci. Najtańsze jest oczywiście ogrzewanie centralne, najdroższe – elektryczne. Oprócz tego należy doliczyć rozliczenie za wodę.
Utrzymanie domu jest nieco droższe. Szacuje się, że przy 120 – 150 mkw. miesięczny wydatek to około 1200 do 1500 zł. Opłaty takie jak wywóz śmieci, podatek od nieruchomości są wyższe niż w przypadku mieszkania. Wyższe są też z reguły koszty napraw i remontów. Największy jednak koszt to ogrzewanie – średnio 500 – 600 zł miesięcznie. Oczywiście wiele zależy od rodzaju paliwa. Około 6000 rocznie będzie kosztować ogrzewanie olejem opałowym. Nieco mniej – ok. 3500 – 4000 – to koszty ogrzewania przy użyciu węgla bądź gazu.
Spora część wydatków związana jest ze zużyciem wody. Jeśli mamy ogród, letnie zużycie zdecydowanie nam wzrośnie. O ile średni miesięczny koszt powinien się kształtować na poziomie 100 – 150 zł, to latem może być wyższy nawet o 100 zł. Sporo możemy też zapłacić za prąd, zwłaszcza jeśli zaopatrzymy nasz dom w szereg dodatkowych urządzeń pobierających energię elektryczną – np. zraszacze ogrodowe, brama z napędem, nocne oświetlenie itp.
Biorąc pod uwagę przeciętne koszty utrzymania mieszkania w Polsce nie ma się co dziwić, że kupujący w dużej mierze kierują się właśnie wysokością opłat. Popularne są nieruchomości z centralnym ogrzewaniem, jako najtańszym i najmniej kłopotliwym. Z kolei klienci raczej starają się omijać mieszkania z ogrzewaniem na energię elektryczną. W takim przypadku zazwyczaj rachunki są bardzo wysokie. Do tanich i preferowanych rozwiązań należą natomiast kocioł na węgiel lub drewno czy też na gaz ziemny.
Na rynku pierwotnym deweloperzy kuszą mieszkańców wizją nieruchomości bezczynszowych. Mieszkania są nowe, więc nie ma potrzeby odkładać na fundusz remontowy. Czy jednak rzeczywiście mieszkania bezczynszowe pozbawione są opłat?
Taka sytuacja jest realna przy maksymalnie ograniczonych częściach wspólnych. W innej sytuacji prędzej czy później i tak trzeba będzie płacić, a że nie ma administracji, mieszkańcy będą musieli załatwiać wszystko na własną rękę. Brak zgody wspólnoty może oznaczać zablokowanie koniecznych inicjatyw.
Nie da się uniknąć sytuacji, w której trzeba będzie przeprowadzić prace remontowe, drobne naprawy, czy też po prostu wynająć firmę sprzątającą. Zimą ktoś będzie musiał chociażby odśnieżyć chodniki. W każdej, najdrobniejszej nawet sprawie, trzeba będzie się dogadać i wspólnie wyłożyć pieniądze.
Teresa Michniak, Dział Analiz WGN
