Wykańczać mieszkanie samodzielnie, czy też wybrać opcję „pod klucz”? To jedno z częściej zadawanych pytań przez osoby decydujące się na zakup nieruchomości. Oba rozwiązania mają swoje zalety i wady. Wiele zależy od tego, na ile szybko chcemy się do mieszkania wprowadzić i czy mamy czas na organizację prac na własną rękę.
W Europie Zachodniej ogromna większość mieszkań oddawanych przez deweloperów to te, wykończone „pod klucz”. W Polsce, choć zainteresowanie taką formą rośnie, rzecz ma się zupełnie inaczej. Dominuje tzw. standard deweloperski, a mieszkania wykończone i gotowe do natychmiastowego zamieszkania stanowią zaledwie około 20 proc. oferty z rynku pierwotnego.
Standardem jest tzw. stan deweloperski. Mało który deweloper w segmencie popularnym decyduje się od razu wykańczać pod klucz. Ta forma dominuje raczej w przypadku mieszkań o podwyższonym standardzie.
Co właściwie oznacza pojęcie „pod klucz”? Mieszkanie tak wykończone to mieszkanie nadające się do natychmiastowego wprowadzenia się. A więc – z gotowymi ścianami, podłogami, łazienką z białym montażem, kuchnią z zabudową. Czasem zdarza się, że w ramach wykańczania deweloperzy oferują dostarczenie sprzętu AGD. Ponieważ jednak nie ma żadnych odgórnych wytycznych ani przepisów definiujących wykończenie „pod klucz” każdorazowo określa je deweloper. Tak więc – zanim się zdecydujemy – trzeba oczywiście z zakresem prac bardzo dokładnie się zapoznać.
Tzw. standard deweloperski to z kolei mieszkanie z tynkiem na ścianach, wylewką na podłodze i drzwiami wejściowymi. Reszta leży już w naszym zakresie. Czasem wśród ofert pojawia się również tzw. standard deweloperski podwyższony – coś pośredniego między wersją pod klucz a „gołymi ścianami”. Warto dodać, że jest to „wynalazek” polski, słabo popularny w innych krajach europejskich.
Pytanie o to, czy wykańczać samodzielnie czy zlecić firmie najczęściej dotyczy kosztów. Co jest tańsze? Nie sposób jednoznacznie na to odpowiedzieć, ale właśnie koszty i obawa że deweloper narzuci sobie wysoką marżę ciągle wstrzymuje wielu klientów przed korzystaniem z tej opcji. Czy słusznie?
Przyjmuje się, że wykańczając samodzielnie należy do ceny mieszkania dołożyć około 10 proc. Oczywiście to umowny rachunek, wiele zależy od tego w jaki standard celujemy. Niezależnie jednak od tej kwestii, zajmując się samodzielnie pracami, będziemy też samodzielnie negocjować stawki z wykonawcami poszczególnych prac. A to z reguły podnosi a nie zaniża koszty, w porównaniu do zlecenia całości zewnętrznej firmie.
Co więcej – ryzyko związane z pracami na własną rękę jest takie, że zawsze mogą się zdarzyć dodatkowe, nieprzewidziane wydatki, co wpłynie na koszt ogólny, a czego nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Oddając mieszkanie do wykończenia deweloperowi, koszt całkowity znamy od razu i w banku bierzemy tylko jeden kredyt – na całość.
Inaczej ma się sprawa w przypadku wykończenia systemem gospodarczym. Musimy załatwiać dodatkowe finansowanie. Ponadto należy pamiętać, że deweloperzy dzięki hurtowym zakupom materiałów budowlanych i relacjom handlowym ze sklepami mają możliwość obniżenia kosztów w tym zakresie. To samo tyczy się robocizny – firmy deweloperskie dysponują własnymi pracownikami, bądź podwykonawcami i z góry dyktują im stawki.
Oczywiście prawdą będzie też stwierdzenie, że jeśli umiemy wiele rzeczy zrobić samodzielnie, koszt robocizny na wielu etapach prac nam odpada. Rozwiązanie gospodarcze jest też dobre dla tych, którzy mają ograniczone finanse, a na przykład nie spieszy im się z zamieszkaniem w nowej nieruchomości. Mogą wykańczać ją stopniowo, dostosowując tempo prac do aktualnych możliwości finansowych.
Warto jednak również dodać, że jeśli wykańczamy samodzielnie, nikt nam nie da rękojmi na wypadek, gdyby coś poszło nie tak. Musimy też pilnować jakości pracy poszczególnych ekip. Inaczej gdy składamy zlecenie na wykończenie pod klucz – zamawiając wszystko u dewelopera możemy dochodzić swoich roszczeń z tytułu rękojmi.
Inna sprawa to czas, który przecież też jest kosztem. Jeśli nie mamy go zbyt wiele, nie chcemy zawalać życia prywatnego i zawodowego – lepszym rozwiązaniem będzie zakup mieszkania pod klucz. Wtedy wszystko mamy z głowy. Jeśli natomiast decydujemy się na wykańczanie metodą gospodarczą – musimy zarezerwować na to zarówno czas, jak i własną energię.
Jak więc widzimy – zalet i wad obu form jest całkiem sporo. Zanim się zdecydujemy warto precyzyjnie oszacować swoje możliwości finansowe, zrobić realistyczną symulację kosztów i przede wszystkim zapoznać się gruntownie z ofertą deweloperską oraz cenami materiałów i usług budowlanych.
Teresa Michniak, Dział Analiz WGN
