Wielkimi krokami zbliża się ważna zmiana w dostępie do ksiąg wieczystych. Jeszcze w tym roku po uzyskanie odpisu nie będzie konieczności, by fatygować do wydziałów ksiąg wieczystych przy sądach rejonowych. Odpis będzie można zamówić przez Internet. Nie jest to zresztą jedyna zmiana we wchodzącej za miesiąc w życie nowelizacji ustawy o księgach wieczystych i hipotece.
Nowe regulacje mają usprawnić możliwość przeglądania ksiąg przez Internet. Obecnie wydrukowana przez nas księga nie ma waloru dokumentu w sensie prawnym. Osoba, która ją wydrukuje, robi to wyłącznie na użytek własny, w celach informacyjnych. Jeżeli zaś zależy jej na prawnie istotnym odpisie z księgi wieczystej, który ma walor dokumentu urzędowego musi osobiście wybrać się do wydziału ksiąg wieczystych w sądach rejonowych i tam złożyć wniosek na urzędowym formularzu o wydanie odpisu uiszczając jednocześnie odpowiednią opłatę.
To jednak ma się zmienić. Wniosek o udostępnienie odpisu z księgi złożymy poprzez Internet i poprzez Internet (lub w zależności od zapotrzebowania – drogą pocztową) go uzyskamy. Taki odpis będzie miał charakter i ważność dokumentu urzędowego . Co ważne, nowelizacja ustawy wprowadza także nowy dokument, który będziemy mogli uzyskać drogą internetową. Jest to wyciąg z księgi wieczystej. Będzie się on ograniczał tylko do udostępnienia tych danych, o które poprosimy (wskazane we wniosku działy księgi wieczystej). Nowelizacja przepisów ma też ułatwić niektórym instytucjom dostęp do ksiąg, co powinno przyspieszyć procesy egzekucji należności i będzie korzystne dla wierzycieli.
Przypomnijmy, że odpis z księgi wieczystej to dokument o podstawowym znaczeniu w procesie kupna mieszkania. Informuje on o stanie prawnym nieruchomości i jest potrzebny przede wszystkim przy podpisywaniu aktu notarialnego. Odpisów domagają się też banki, które udzielają kredytów hipotecznych. Co do instytucjonalnej możliwości wyszukiwania ksiąg tylko za pośrednictwem danych personalnych dłużnika, ta zmiana powinna przyspieszyć sądowe odzyskiwanie należności itp., choć część ekspertów wskazuje, że istotnym mankamentem takiego rozwiązania, jest fakt, że w nowelizacji nie uwzględniono radców prawnych i adwokatów. Oni nie będą mieli możliwości wyszukiwania ksiąg po danych osobowych, a byłoby to bardzo przydatne jeszcze przed złożeniem pozwu sądowego. Umożliwiłoby wierzycielowi zapoznanie się ze stanem majątkowym dłużnika i w celu zabezpieczenia swego roszczenia – ustanowienie np. zakazu zbywania nieruchomości.
Eksperci są zdania, że nowelizacja idzie w dobrym kierunku przede wszystkim dla ludzi zainteresowanych kupnem czy sprzedażą nieruchomości.
Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN
